Tajemnice Tanowa (1) -kościół i dzwonnica

Współczesny kościół p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa ma ciekawy rodowód. Wcześniej w budynku mieściła się ciesząca się dużym wzięciem „Gospoda pod Lipami”- „Gasthof unter den Linden” z salą zabaw, letnim ogródkiem na zapleczu, pokojami gościnnymi i słynącą w okolicy znakomitą kuchnią. W okresie 1945-1946 obiekt służył Rosjanom, którzy przebywali w obszarze Enklawy Polickiej. Później urządzono tu świątynię, która istnieje do dziś.

Obok kościółka stoi ryglowa dzwonnica zwieńczona skośnym dachem. U jej pułapu wisi  klasycystyczny dzwon pochodzący z 1817 r. który został przelany w pracowni ludwisarskiej Schwenna w Szczecinie i został przeznaczony dla tanowskiego kościoła. Dowodzą tego inskrypcje na kielichu dzwonu: „Me renovavit Dominus Schwenn 1817...” Na płaszczu dzwonu widać trzy popiersia Arthura Marquisa Wellingtona, F.Wilhelma III i Feldmarschala von Blücher (karta inwentarzowa WKZ - 17.10.1989 r. B-182) Dzwon jest pęknięty i powtórnie przepiłowany dla poprawy dźwięku. Osobiście nigdy go nie słyszałem podczas uroczystości kościelnej. Dawno temu, ale po wojnie rusztowanie dzwonnicy zostało odrestaurowane, a nadgniłe belki zostały wymienione.



 W wielu źródłach powiada się, że dzwonnica powstała w 1807 r., co jest oczywistą nieprawdą. Współczesna dzwonnica jest kopią pierwotnej, bliźniaczo podobną do dzwonnicy w Pilchowie, która istniała obok dawnego kościoła. Zbudowano ją w okresie powojennym i postawiono w miejscu, w którym istniał budynek kompleksu restauracyjnego łączącego główny budynek restauracji z dzisiejszym domem Państwa Prostków.

W opisie Tanowa w różnych źródłach pojawiają się liczne błędy w datowaniu, umiejscowieniu i opisie kościoła dawnego, współczesnego, dzwonnicy.




Antoni Adamczak  w „Puszczy Wkrzańskiej i Wzniesieniach Szczecińskich” (1993) s. 55 pisze: „Nieco dalej stoi kościół z I połowy XX w. (...) a obok -  dzwonnica drewniana o konstrukcji szkieletowej, z dzwonem z 1807 r.”. Jeszcze inną orientację czasową przypisuje obiektowi w Tanowie „Leksykon Puszczy Wkrzańskiej” (2010) s. 92. Tu autorzy leksykonu popuścili wodzę fantazji pisząc: „na miejscu kościoła szachulcowego z XVIII w. zniszczonego w 1945 r., zbudowano w 1990 nowy kościół”. Kościół z XVIII w. (Hugo Lemcke, „Die Bau und Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Stettin” (1901) stał w innym choć nieodległym miejscu przy zakręcie, zaś dawna gospoda dziś pełniąca rolę kościoła około 200 m bliżej. „Wędrówki rowerowe wokół Zalewu Szczecińskiego”  (2011), s. 39, oraz  „Szkic szlaków turystycznych powiatów Polickiego i Uecker-Randow” (2006) s.12 tak opisują obiekt w Tanowie: „...dzwonnica drewniana z XIX w.”. Poprawnie za to opisuje dzwonnicę mapa „Okolice Szczecina” - 1967: „...przy kościele na niskiej belkowanej dzwonnicy, dzwon z 1817 r.”. Dzwonnicy jako zabytku nie ma także w Gminnej Ewidencji Zabytków zarówno jako zabytku, obiektów zakwalifikowanych do wpisu, czy też obiektów w ewidencji. Takich przejęzyczeń można znaleźć więcej nie tylko w przypadku opisu Tanowa.

         Tymczasem na zdjęciach prezentuję dawny nieistniejący kościół z XVIII w, współczesny w miejscu dawnej gospody oraz dzwonnicę z dzwonem z 1817 r.

jan

Komentarze