Współczesny
kościół p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa ma ciekawy rodowód. Wcześniej w
budynku mieściła się ciesząca się dużym wzięciem „Gospoda pod Lipami”- „Gasthof
unter den Linden” z salą zabaw, letnim ogródkiem na zapleczu, pokojami
gościnnymi i słynącą w okolicy znakomitą kuchnią. W okresie 1945-1946 obiekt
służył Rosjanom, którzy przebywali w obszarze Enklawy Polickiej. Później
urządzono tu świątynię, która istnieje do dziś.
Obok kościółka stoi ryglowa dzwonnica zwieńczona skośnym dachem. U jej pułapu wisi klasycystyczny dzwon pochodzący z 1817 r. który został przelany w pracowni ludwisarskiej Schwenna w Szczecinie i został przeznaczony dla tanowskiego kościoła. Dowodzą tego inskrypcje na kielichu dzwonu: „Me renovavit Dominus Schwenn 1817...” Na płaszczu dzwonu widać trzy popiersia Arthura Marquisa Wellingtona, F.Wilhelma III i Feldmarschala von Blücher (karta inwentarzowa WKZ - 17.10.1989 r. B-182) Dzwon jest pęknięty i powtórnie przepiłowany dla poprawy dźwięku. Osobiście nigdy go nie słyszałem podczas uroczystości kościelnej. Dawno temu, ale po wojnie rusztowanie dzwonnicy zostało odrestaurowane, a nadgniłe belki zostały wymienione.
W wielu źródłach powiada się, że dzwonnica
powstała w 1807 r., co jest oczywistą nieprawdą. Współczesna dzwonnica jest
kopią pierwotnej, bliźniaczo podobną do dzwonnicy w Pilchowie, która istniała
obok dawnego kościoła. Zbudowano ją w okresie powojennym i postawiono w
miejscu, w którym istniał budynek kompleksu restauracyjnego łączącego główny
budynek restauracji z dzisiejszym domem Państwa Prostków.
W opisie Tanowa w różnych źródłach pojawiają się
liczne błędy w datowaniu, umiejscowieniu i opisie kościoła dawnego, współczesnego, dzwonnicy.
Antoni
Adamczak w „Puszczy Wkrzańskiej i
Wzniesieniach Szczecińskich” (1993) s. 55 pisze: „Nieco dalej stoi kościół z I
połowy XX w. (...) a obok - dzwonnica
drewniana o konstrukcji szkieletowej, z dzwonem z 1807 r.”. Jeszcze inną
orientację czasową przypisuje obiektowi w Tanowie „Leksykon Puszczy
Wkrzańskiej” (2010) s. 92. Tu autorzy leksykonu popuścili wodzę fantazji
pisząc: „na miejscu kościoła szachulcowego z XVIII w. zniszczonego w 1945 r.,
zbudowano w 1990 nowy kościół”. Kościół z XVIII w. (Hugo Lemcke, „Die Bau und
Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Stettin” (1901) stał w innym choć
nieodległym miejscu przy zakręcie, zaś dawna gospoda dziś pełniąca rolę
kościoła około 200 m bliżej. „Wędrówki rowerowe wokół Zalewu
Szczecińskiego” (2011), s. 39, oraz „Szkic szlaków turystycznych powiatów
Polickiego i Uecker-Randow” (2006) s.12 tak opisują obiekt w Tanowie:
„...dzwonnica drewniana z XIX w.”. Poprawnie za to opisuje dzwonnicę mapa
„Okolice Szczecina” - 1967: „...przy kościele na niskiej belkowanej dzwonnicy,
dzwon z 1817 r.”. Dzwonnicy jako zabytku nie ma także w Gminnej Ewidencji
Zabytków zarówno jako zabytku, obiektów zakwalifikowanych do wpisu, czy też
obiektów w ewidencji. Takich przejęzyczeń można znaleźć więcej nie tylko w
przypadku opisu Tanowa.
Tymczasem na zdjęciach prezentuję dawny
nieistniejący kościół z XVIII w, współczesny w miejscu dawnej gospody oraz
dzwonnicę z dzwonem z 1817 r.
jan
Komentarze