Handel w grodzie mścięcińskim

O randze ośrodków grodowych, w czasach późniejszych miastach, świadczyła także umiejętność prowadzenia handlu, sprzedaży i kupna towarów niezbędnych do życia mieszkańców, ale także przedmiotów cennych, tzw. zbytków: ozdób, biżuterii, ozdobnych naczyń metalowych. Gród słowiański w Mścięcinie w odnalezionych przez archeologów znaleziskach, pozostawił po sobie wiele przedmiotów zbytku.

Należy do nich nabyte zapewne w drodze importu paciorek z krwawnika, srebrna monetka z dalekiej Saksonii zwana przez archeologów „Otto i Adelajda” (fot.1), mnogi zestaw pozostałych monet, ozdób srebrnych, kabłączków skroniowych (fot.2), wczesnośredniowiecznej ozdoby noszonej przez kobiety na skroni na opasce skórzanej lub płóciennej. Odnaleziono też paciorki wykonywane zwykle ze szkła lub bursztynu. Datowane są one na około 1100 rok na czas schyłku funkcjonowania grodu.

Rozwijający się o kilkanaście kilometrów na południe Szczecin był jednym z najważniejszych ośrodków handlowych obok Wolina i Kołobrzegu. Do grodu drogą wodną docierały towary z Czech i Śląska. Szczecin miał też swoje drogi lokalne, którymi docierano do ośrodków nadmorskich. W średniowieczu ważną rolę odgrywał szlak handlowy ze Szczecina do Wołogoszczy i innych ośrodków zlokalizowanych u ujścia Piany (mapka). Szlak przebiegał w pobliżu Mścięcina stąd kupcy po drodze w jednym i drugim kierunku odwiedzali gród ze swymi towarami. Dalej biegł w kierunku Wkryujścia - Ueckermünde, Nakła - Anklam, Wołogoszczy - Wolgast, Uznamu - Usedom. Według historyków rola handlu w rozwoju mścięcińskiego grodu była znaczna. Sprzedając swe towary, w większości przedmioty użytku codziennego, mogli na miejscu bez udawania się do Szczecina kupić produkty, jakich w grodzie nie wykonywano. Majętniejsi mieszkańcy osady kupowali cenniejsze towary świadczące o ich zamożności.



Najwięcej skarbów, zabytków ruchomych pochodzących z handlu odkryli archeolodzy niemieccy. Pisze o tym Otto Kunkel w swym sprawozdaniu badań „Forschungsberichte Urgeschichte” w Baltische Studien w 1939 roku.

Środkiem płatniczym, wymiennym we wczesnym średniowieczu były głównie towary. Handlowano futrami, skórami, drewnem, smołą, miodem, rybami, produktami rolnymi, wyrobami rzemieślniczymi, bursztynem. We wczesnym średniowieczu rodzima moneta jako środek płatniczy pojawiła się pod koniec X wieku. Wcześniej w handlu używano monety arabskie. Płacono także srebrem. Bywało, że srebrne monety, ozdoby cięto na kawałki. Płacono także kawałkami srebra. Oznacza to, że miernikiem wartości takich ułamków była ich waga. Stosowano do tego przenośne wagi i odważniki.

Ryciny zaczerpnięte z:
R. Rogosz, Grodzisko słowiańskie wczesnośredniowieczne w Szczecinie - Mścięcinie, Warszawa 1974 - fot. 1,
A. Gardawski, J.Gąssowski, Z. Rajewski, Archeologia i pradzieje Polski, Warszawa 1957 - fot. 2.

Komentarze